Gangraena per decubitum

| Ton Lassing, wetenschappelijk redacteur NTVW |

Als het woord decubitus wordt gebruikt, weet een wonddeskundige precies wat dat betekent. Maar soms is het ook leuk om meer te weten over de ontstaansgeschiedenis en het gebruik van een woord. Dus, daar gaan we dan. Decubitus is het medische woord voor een doorligplek. Het woord decubitus is afgeleid van het Latijnse decumbere wat ‘liggen’ betekent. Als medische term is het een verkorting van ‘gangraena per decubitum’ oftewel ‘weefselversterf door het liggen’. Decubitus wordt gewoonlijk ook wel doorligwond, pressure (druk) ulcus cruris of soms ischemische ulcus genoemd. De term decubitus is gepopulariseerd door het Amerikaanse Agency for Healthcare Research and Quality. Internationale organisaties gebruiken nu liever het woord drukletsel (‘pressure injury’).

Definitie
Decubitus wordt vrijwel overal gedefinieerd als ‘een gebied met niet-ontlaste druk, meestal boven een botuitsteeksel, wat leidt tot ischemie, celdood en weefselnecrose’. Deze definitie is door het National Pressure Ulcer Advisory Panel (NPUAP) en het European Pressure Ulcer Advisory Panel (EPUAP)* verder verfijnd als ‘gelokaliseerd letsel aan de huid en/of onderliggend weefsel, meestal op een botuitsteeksel als gevolg van druk of druk in combinatie met afschuiving en/of wrijving’. 1
Drukletsels komen meestal voor op de zogenaamde drukpunten van het lichaam. Dit zijn de punten van het lichaam, waar bot vlak onder de huid zit waardoor dit extra druk geeft wanneer je er op ligt/steunt.
Denk hierbij aan plekken als je stuit of je hielen, maar ook aan je ellebogen, oren of achterhoofd. Doordat er op de huid en het onderliggende weefsel druk wordt uitgeoefend, worden deze ingeklemd tussen het botdeel en de harde onderlaag. Naast de directe weefselschade ontstaat er ook schade doordat de bloedvoorziening wordt belemmerd. 2